Экстремистик ва террорчи гуруҳлар ўз ҳаракатларини “шаръий” деб исботлаш учун ўзларини “мужтаҳид” деб эълон қилиши тўғрими? (5-мақола)
Дарҳақиқат, ҳозирги кунда жаҳонда баъзи ҳарактлар томонидан Ислом дини ҳақида турли нотўғри фикрлар тарқатилаётгани, террочилик каби иллатларни айни пайтда бевосита Исломга боғлаб, муборак динимиз ва мусулмонларга нисбатан нафрат ўтини ёқишга уринаётгани ёки ўзларининг манфур ишларини амалга оширишда “буюртма” бўйича чиқарилган махсус “фатволар”дан фаол фойдаланаётгани ҳечкимга сир эмас. Ваҳоланки, муқаддас динимиз ҳар қандай ёвузликни инкор этиши Қуръони Карим оятлари, Ҳадислар, машҳур уламоларнинг фикрлари орқали баён этилади.
КАРАНТИН ҚОИДАЛАРИГА ҚАТЪИЙ РИОЯ ҚИЛИНГ!
Аллоҳ таоло ўз ҳикмати билан гоҳида инсоният бошига турли синовларни солиб туради. Тарихга назар ташласак ўзоқ ўтмишда қанчадан қанча урушлар, табиий офатлар, касаллиг-у ўлатлар содир бўлган. Албатта бу нарсалар инсоният бошига бир бало, синов бўлиб келган. Айни пайтда бутун дунёга катта ташвиш солиб турган пандемия яъни COVID- 19 карона вирус яна бир синов тариқасида инсоният бошига хафв солиб турибди. Бу бало бизнинг юртимизни ҳам четлаб ўтмади. Албатта бу касалликни енгиб ўтиш учун бизлардан аввало сабр тоқат ва қатъий интизом керак бўлади.
ЖИҲОДЧИЛИК ҲАРАКАТИ ҲАҚИДА ТУШУНЧАЛАР
“Жиход сўзи" харакат килиш маъносини англатади. Шаръий истилоҳдаги маъноси эса, Аллоҳ ва унинг росулини буйруқларини қилишга ҳаракат қилиш ва қайтариқларидан қайтишга ҳаракат қилишга айтилади, қолаверса доимо ўз нафсини тарбиялашга айтилади.
ИСЛОМ ДИНИДА ВАҚФ ТУШУНЧАСИ
“Вақф” сўзи луғатда “тутиб туриш”,“тўхтатиш” маъноларини англатади. Шариатда эса бир молнинг аслини ушлаб туриб, фойдасини Аллоҳга қурбат ҳосил қилиш учун сарфлашга айтилади. Яъни, вақф қилинган нарса вақф қилувчининг мулкидан чиқади ва Аллоҳнинг мулкига айланади. Вақф қилиш орқали бир нарсадан келадиган фойдани вақфдан фойдаланувчилар учун сарф қилинади ва савоби вақф қилувчига абадий бўлади. Мазкур нарсанинг ўзи ушлаб турилади, ундан келадиган фойда эса, бардавом бўлиб туради.Вақф қилинган нарса сотилмайди, ҳадя қилинмайди ва мерос бўлмайди. Вақф – Исломда мустаҳаб бўлган қурбат, яъни ибодатдир.
Экстремистик ва террорчи гуруҳлар ўз ҳаракатларини “шаръий” деб исботлаш учун ўзларини “мужтаҳид” деб эълон қилиши тўғрими? (4-мақола)
Суннийлик мазҳабларида мазкур масалада ижтиҳод эшиклари ХIII асрда ёпилгани ҳамда бугунги кунда мужтаҳидлик мартабасига эришиш тўғрисида икки ҳил фикр мавжуд. Шундай бўлса-да ҳар қандай ҳолатда ҳам бирор-бир ҳукм чиқариш зарур бўлса, аввало мазҳаблар таълимотига таянилади, агар уларнинг бирортасида масаланинг ечими топилмаса, мусулмонларга осонлик ва қулай шароит яратиш нуқтаиназаридан фатво беришга салоҳиятли ҳамда ваколатли инсон томонидан фатволар чиқарилиши мумкин.
Коронавирусга чалиниб, ундан тузалган кишининг маслаҳатлари
«Кимларгадир керак бўлиб қолар, деган ўйда касаллик тарихимни ёзиб қўйяпман. Аллоҳ ҳамма беморларга шифо берсин.
Одамлар ўртасидаги ўзаро муҳаббат
"Меҳр берсанг-меҳр оласан", дейди доно халқимиз. Бу оддий қоидага кўра одам бошқаларга меҳр берса, ўзига шундай жавоб қайтади. Бировга меҳр бермаган кишининг бошқадан меҳр кутиши ёки талаб қилиши инсофдан эмас. Атрофидагиларга меҳр кўрсатган одам ҳам Раббисидан савоб олади, ҳам бошқалар муҳаббатини қозонади. Мабодо, одамлар ношукурлик қилиб, номуносиб жавоб қайтарса ҳам, у ҳеч нарса ютқазмайди. Чунки, ҳамма нарса унинг ажру савоблари амаллар китобига нақд бўлиб ёзилади. Инсон Аллоҳ ризоси учун бировларга меҳр-шафқат кўрсатади ва бошқалардан шу муносабатни кўради. Аллох таола бандаларига ўта меҳрибон. Бизни ҳам раҳм-шафқатли, меҳрибон бўлишга буюради. “Ким (бир) ҳасана (савобли иш) қилса, унга ўн баробар (кўпайтириб ёзилур). Ким (бир) ёмон (гуноҳ иш) қилса, фақат ўша (гуноҳ) миқдорида(бир гуноҳга яраша) жазоланур. Уларга ноҳақлик қилинмагай”. (Анъом сураси, 160-оят).
Исроф барака заволидир
Исроф сўзи луғатда “чегарадан чиқиш” маъносини англатади. Истилоҳда эса моддий сарф харажатларда ўз ифодасини топади.
Экстремистик ва террорчи гуруҳлар ўз ҳаракатларини “шаръий” деб исботлаш учун ўзларини “мужтаҳид” деб эълон қилиши тўғрими? (3-мақола)
Ушбу мақоланинг биринчи саҳифасида қайд этилганидек, сўнги йилларда экстремистик ва террорчи гуруҳлар ўз ҳаракатларини “шаръий” деб исботлаш учун ўзларини “мужтаҳид” деб эълон қилиб, турли манфаатларни кўзлаган ҳолда “фатволар”ни чиқариб келмоқдалар. Бу эса, бир томондан, инсонларни адашиб, нотўғри йўлларга кириб кетишларига сабаб бўлса, иккинчи томондан, жамиятда ўзаро тушунмовчилик адоват кайфиятининг пайдо бўлишига замин яратмоқда.
Ислом динида бағрикенглик ғоялари (5-мақола)
Шу ўринда ислом тарихида машҳур бўлган бир воқеани келтириб ўтиш жоиз. Дамашқ, Ҳумс ва Суриянинг бошқа шаҳарлари мусулмонлар томонидан фатҳ этилгач, ерли аҳолидан уларни ҳимоя ва мудофаа этиш эвазига солиқ (жизя) олинади. Рум императори Хирақл улар билан ҳал қилувчи жангда тўқнашиш учун катта қўшин тўплаётганини эшитган қўмондонлар фатҳ этилган шаҳарларни ташлаб чиқиб, Румга қарши урушиш учун кучларни бир жойга тўплаш керак, деган қарорга келишади. Холид ибн Валид Ҳумс аҳлини, Абу Убайда Дамашқ аҳлини, бошқа қўмондонлар қолган шаҳарларнинг аҳолисини йиғиб: «Биз сизларни ҳимоя ва мудофаа қиламиз, деб молларингизни олган эдик. Ҳозирда эса сизларни ҳимоя қилишга қодир эмасмиз. Мана сизлар берган моллар, қайтариб олинглар», дейишади. Шаҳарлар аҳолиси: «Аллоҳ сизларга зафар ато этсин. Аллоҳга қасамки, сизларнинг ҳукм ва адолатингиз Румнинг жабр-зулмидан яхшидир. Аллоҳга қасамки, улар сизнинг ўрнингизда бўлишганида олган нарсаларини асло қайтариб беришмаган бўларди», деб жавоб беришади.
ФИТНАЛАРДАН САҚЛАНАЙЛИК
Фитна сўзи арабча сўз бўлиб синов имтихон деган маноларни англатади, олтин ва кумушларни мадандан айириб тозалаб олишга ҳам, фитна дейилади инсоннинг фитнадан саломат бўлишлиги унинг иймони куфр ва нифокдан саломат бўлганлигига далолат қилади. Энг катта фитна инсоннинг динида ва иймонида фитналанишидир. Келинг, фитна хақида келган айрим оят ва ҳадислар билан танишайлик.
Ёт ғояларга алданмайлик!
Аллоҳ таоло бандаларини яхшилик ва тақвода ҳамкорлик қилишга буюриб, гуноҳ ишлардан тийилишга, адоватдан йироқ бўлишга чақиради. Афсуски, ҳозирги кунда баъзи кишилар, жумладан, ёшлар Интернет тармоғи орқали ислом ҳақидаги нотўғри, нохолис маълумотларни, террорчи гуруҳларнинг манфаатига мос хабарларни ёйишда воситачи бўлиб қолмоқдалар. Бу билан уларнинг гуноҳларида шерикка айланмоқдалар. Аллоҳ таоло Ҳужурот сурасида марҳамат қилади: “Эй, мўминлар! Агар сизларга бирор фосиқ кимса хабар келтирса, сизлар (ҳақиқий аҳволни) билмаган ҳолингизда бирор қавмга азият етказиб қўйиб, (кейин) қилган ишларингизга пушаймон бўлмаслигингиз учун (у хабарни) аниқлаб (текшириб) кўрингиз” (Ҳужурот сураси 6-оят).
