Мақолалар

Ўзганинг ҳаққи ўзгага юқмас

Азизлар жамиятда барчаларимиз ёшу-қари, эркаку-аёллар ҳаётда уйим, жойим, рўзғорим, фарзандларим деб ишлаймиз меҳнат қиламиз ҳаётда фаолият кўрсатамиз. Инсон зоти дунё ҳаётида ўзаро муносабат ва мулоқатда кишилар ўртасида олди-берди, олди-сотди қилишга мажбурдир.

 

Мазҳабсизлик залолат

ХХ аср сўнггида мусулмон оламида ислом ниқоби остидаги ақидапарастлик гуруҳларидан ташқари яна бир таҳдиднинг янги қатлами намоён бўлдики, у ҳам бўлса мазҳабcизликка чақирувчилар тоифасидир.

 

Қазо афзалми ёки нафлми?

Аллоҳ таоло Қуръони каримда: وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإنْسَ إِلا لِيَعْبُدُونِ (٥٦) “Жин ва инсонни фақат Менга ибодат қилиш учунгина яратдим”, деб марҳамат қилган (Зариат сурасининг 56-ояти). Ушбу оятнинг мазмунидан инсоннинг яратилишидан асл мақсад Раббисига ибодат қилиш экани очиқ-ойдин кўриниб турибди. Демак, инсоннинг энг биринчи вазифаси ибодат қилиш экан. Шунинг учун ибодатларнинг қонун-қоидаларини яхши билиш ҳар бир мусулмон учун фарзи айндир.

 

Жуфт танлаш одоби

Оила ва унинг бахти, саодати ҳақида сўз юритишдан олдин инсоннинг яратилишидан кўзланган мақсадга назар солиш, айниқса “нима учун эркак ва аёл жуфт қилиб яратилди?”, деган саволга жавоб ахтариш лозим бўлади. Шу маънода Қуръони каримга юзлансак унда инсоннинг жуфт қилиб яратилиши ҳақида бир қанча оятлар нозил бўлганини кўрамиз. Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилиб: “Ва Унинг оят белгиларидан сизларга сокинлик топишингиз учун ўзингиздан жуфтлар яратганлиги, ораларингизда меҳру‑муҳаббат ва марҳаматни солганидир. Албатта бунда тафаккур қиладиган қавмлар учун оят‑белгилар бордир”.

 

Ислом гиёҳвандликка қарши

Аллоҳ таоло барча махлуқотлар ичида инсонни энг азиз ва мукаррам қилиб яратди. Инсонга кўп неъматларни берди. Бу неъматларни ичида энг буюкларидан бири соғлик неъматидир.

 

Ўзини ўлдирган кишига тегишли ҳукмлар

Ҳаёт-Аллоҳ таолонинг ҳадясидир. Шунинг учун У Ўзи хохлаган пайтда бу ҳадядан маҳрум қилиши ёки агар хохласа бу ҳадя ато этилган инсонга синовлару-машаққатлар юклаши мумкин. Маълумки бу дунё қийинчилик ҳамда синовлар диёридир. Аллоҳ таоло ҳар бир бандасига тоқати етадиган мусибат беради. Банда эса бу мусибатга гўзал сабр қила олиши керак. Аммо афсуски унга берилган ҳаёт неъматини қадрламай ўз жонига қасд қилаётганлар ҳам талайгина. Энг ачинарлиси бундайларнинг сони кундан-кунга ўсиб боряпти. Бутун Жаҳон Соғлиқни Сақлаш ташкилотининг хабар беришича: дунёда ҳар 40 сонияда бир киши ўз жонига қасд қилади ва 15-29 ёшли йигит-қизларнинг ўлими сабаблари ичида ўз -ўзини ўлдириш иккинчи ўринда туради. Бизни бунданда кўпроқ ташвишга солаётган нарса бу мудҳиш ҳодисалар мусулмонлар оммаси ичида ҳам содир бўлаётганидир.

 

ДОН РИЗҚ-РЎЗИМИЗ

Яратган зотга шукроналар бўлсинки, юртимиз тинч, элимиз обод ва фарзандларимиз соғу-саломат. Ватан деб аталмиш улуғ кошонада ўзимизга хон, ўзимизга бек бўлиб тинчу-хотиржам, ҳалолу-пок яшамоқдамиз. Жадаллик билан ривожланиб бораётган Ўзбекистонимизда, ҳар бир соҳа ўз қадр-қимматига эга бўлган ҳолатда ривожланмоқда. Шундай соҳалардан бири элу-халқимиз севадиган, меҳр билан бажарадиган деҳқончиликдир. Бу соҳа эгалари пешона терлари билан, ҳалол меҳнатлари билан халқ дастурхонига турли хил мева ва сабзавотларни етказиб бермоқда. Айниқса дон махсулотидан тайёрланадиган нон ва бошқа турли хил пишириқлар дастурхон кўркига кўрк, чиройига чирой бахш этмоқда. Албатта бунга сабаб бўлган деҳқонларимиз буғдой махсулотини минг меҳнатлари орқали етказиб бермоқда. Бугун далаларда буғдой ўриш қизғин паллага кирган. Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг бир неча сураларида деҳқончилик ҳақида, боғу-роғлар ҳақида баён қилган. “Абаса” сурасининг 24-32 оятларида шундай марҳамат қилинган: “Энди инсон ўзининг таомига (ибрат кўзи билан) боқсин! Биз (осмондан) сувни мўл ёғдирдик. сўнгра ерни гиёҳлар билан ёрдик. Сўнгра Биз унда донларни ундирдик, узум ва кўкатларни, зайтун ва хурмоларни, қалин дарахтзор боғларни, мева ва гиёҳларни ҳам. Булар сизлар учун ва чорва ҳайвонларингиз учун манфаатлидир”.

 

Абу Ҳанифа буюк имом

Имом Абу Ҳанифа Ан-Нўъмон р.а.

У зотнинг ҳаётидан лавҳа (80-150 ҳ.).

Насаби: Абу Ҳанифа Ан-Нўъмон ибн Собит ал-Форсий Имом Аъзам номи билан танилгандир. Боболари асли Қобил аҳлидан бўлиб, диёрлари фатҳ бўлганда асир олиниб, сўнгра озод этилганлар. Абу Ҳанифа гарчи асирликдан озод этилган кишининг авлоди бўлсада, на унинг ўзи ва на отаси қулликда бўлмаган. Балки, асли ҳур бўлган. Форсий нисбатининг берилиши асрлар оша у зотнинг шарафларига шараф қўшди холос. Зеро, саҳобалардан сўнг ислом диёрида узоқ вақт илм майдонининг марказида турганларнинг аксар қисми ҳам мавлолардан эди[1]. Қолаверса, Расулуллоҳ с.а.в.нинг айнан шулар ҳақида айтган башоратлари ҳам ўз тасдиғини топган эди:

 

Исломда эътикофда ўтириш тартиби ва фазилати

Меҳрибон ва раҳмли Аллоҳ номи ила (бошлайман).

Аллоҳ таоло биз осий бандаларингга лафзлари қисқа ва маънолари кенг бир услубда бу мавзуни ёритишни насиб айлагин.

 

МУБОРАК РАМАЗОН ОЙИГА ТАЪРИФ

Моҳи султон!

Сен ойларга султонсан. Ташрифингдан покланган руҳиятимиз бошқа ойлар учун мадор йиғади. Эзгуликка ўнгланган одатларимиз йил давомида сақланиб, анъана тусини оладики, яхшиликларимиз сен сабаб буюк ажрларга нойил бўлади. Сендан ўрганган фазилатларимизни бошқа ойлар учун ҳам асраб қўямиз.

 

БИР ҲОВУЧГИНА ДУОИМИЗ

Иккинчи жаҳон урушида қатнашган, жон фидо қилган, аммо даҳшатли зулмни енгиб, дунё аҳлини бу қора кучлардан халос қилган зотларнинг хизмати беқиёсдир. Бугун юртимизда истиқлол шамоли эсаётган экан, бунда Ватан озодлиги учун тер тўккан, қон тўккан аждодларимизнинг хизмати беқиёсдир. Бугун динимизнинг арконларини эмин-эркин адо этаётган эканмиз, уни қўлида чўғ ушлагандек асраб-авайлаб, бизга етказиб, қолдириб кетган устозларимиз, уламои киромларимиз, мўмин-мусулмонларимизнинг, мутасаддиларимизнинг хизмати беқиёсдир. Шунинг учун бугун уларни кўзда ёш билан, аммо қалбда сурур билан, фахр билан хотирлаймиз, улар қилган хизматларни фарзандларимизга сўзлаб берамиз, улардан ибрат олишга ундаймиз, Қуръон тиловат қилиб, ҳақларига мағфират сўраб, дуолар қиламиз.
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинадики, қабрдаги маййит худди сувга чўкаётган, ёрдамга талпинаётган одамга ўхшар экан. Маййит дуонинг умидида бўлади. Бу дуо унга отасидан, онасидан, жигарларидан, дўст-ёрларидан боради. Маййит қабрда дуо илинжида ётар экан, кимдан бўлса ҳам, унга хайрли дуо етиб борса, бу дуо маййит учун дунё ва ундаги барча нарсалардан азиз, суюмли, яхши бўлади.

 

Рамазон Қуръон ойи

Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) жоҳилият зулмати қоплаган, зулм ширк, жаҳолат, куфр кенг тарқалган оғир замонда инсониятга Аллоҳнинг раҳматию марҳамати ўлароқ юборилдилар. У зотга ҳидояту фурқондан иборат бўлган очиқ ойдин пок муссафо ҳаёт йўлини кўрсатиб берувчи, Аллоҳни танитиб, башариятни Унга эриштирувчи буюк Китоби Қуръони каримни нозил қилди.

 
 
 
Ўқиш учун ушбу тугмани босинг