Тўй-ҳашамларни тартибга солиш бўйича қарор кучга кирди
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Сенати ва Қонунчилик палатаси Кенгашлари 14 сентябрь куни тўй-ҳашамлар, оилавий тантаналар, маърака ва маросимлар, марҳумларнинг хотирасига бағишланган тадбирлар ўтказилишини тартибга солиш тизимини такомиллаштириш тўғрисидаги қарорни қабул қилган эди.
Кийим – инсон зийнати
Инсон ўзининг ташқи кўриниши ва либоси билан гузал бўлишга ҳамиша ҳаракат қилади. Ҳар бир ҳалқнинг ўзига мос, миллатини билдириб турадиган кийимларига эга. Ҳозирги замонда кийимларнинг ҳалқаро андозалари ҳам ишлаб чиқилган бўлиб, буни “кийиниш маданияти” деб ҳам аташади. Кийимларга бағишланган кўргазмалар,фестиваллар ва танловлар ўтказилади.
Касб – ҳунар фазилати
Ислом дини ўзининг илоҳий ишоралари билан бу дунёда тинч-омон, фаровон ҳаёт кечиришга, охиратда саодат аҳлидан бўлишга даъват этади. Албатта Аллоҳ таолонинг фазли карамига эришмоқчи бўлган инсон меҳнат қилиши, ҳалол касб–ҳунар билан машғул бўлиши лозим. Бу эса унга нажот ва бахт келтиради ва Аллоҳнинг розилигини топишига васила бўлади. Чунки инсон ҳаёти учун уй – жой , улов, озиқ – овқат ва бошқа рўзғор анжомлари, кийим ва либосларга эҳтиёж сезади. Уларнинг барчаси касб–ҳунар ва меҳнат қилиш орқали ҳосил бўлади. Зеро Пайғамбар алайҳиссалом ҳадиси шарифларида: “Аллоҳ таоло ҳунарманд бандани севади”, деб айтганлар.
Бадназарликнинг балолари
Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий «Ҳаё ва покдомонлик» китобида шундай ҳикоя қилади:
«Пайғамбар алайҳиссалом айтадилар: «Бегона аёлга қарашлик шайтон ўқларининг ичида заҳарланганидир»
(Ўқ тегиб ўлдирмаса-да, заҳари албатта қалбни ўлдиради).
Садақанинг турлари
Садақанинг турлари кўп бўлиб, мусулмон инсон уни ғанимат билиши лозим.
Йўлдан адашган инсонга тўғри йўл кўрсатиш садақадир. Йўлдаги азият берадиган нарсани олиб ташлаш садақадир. Тили дудуқ кишининг муроду-мақсадини баён қилиб бериш ҳам садақадир. Мусо алайҳиссаломнинг тилида дудуқлик бўлиб, тили тутилиб қолар эди. Аллоҳ таолодан бу дардни кетказишини сўраб дуо қилганида унинг дуосини мустажоб қилди. Бу дудуқлик Фиръавн ҳузурида чўғни танаввул қилиши асорати эди.
АЙРИМ ЁШЛАРНИНГ КЎЧАДА ЮРИШ ОДОБИГА РИОЯ ҚИЛМАЁТГАНИГА КИМ АЙБДОР?
Кўчада юришнинг ҳам одоблари бор. Одобсизлик қонунга ҳам, миллий қадриятларимизга ҳам тўғри келмайди. Ҳозирги пайтда баъзи ёшларнинг кўчада юриш одобларига риоя қилмасдан, катталарни ҳурмат, кичикларни иззат қилиш ўрнига, кўчада одобга зид бўлган ишларни қилиб юришлари одамни ўйлантириб қўяди. Аслида фуқаро кўчада камтарона тезлашмай ёки сустлашмай, оҳиста тўғри юришлиги одобдандир.
Дўст танлаш одоби
Инсон учун машаққатли ишлардан бири, бу дўст танлашдир. Ҳалқимизда “Дўстинг кимлигини айтсанг, сенинг кимлигингни айтиб бераман” деган нақл бор. Демак, дўст танлашда эътиборли бўлиш лозим экан. Ҳозирги кунда ўзини дўст деб атаётган кимсалар ўзларининг асл мақсадларини яширадилар. Бунинг мисолини ижтимоий тармоқларда кўплаб учратиш мумкин. Оммавий маданиятни тарғиб қилаётганлар ёшларга кўпроқ эътиборларини қаратишмоқда. Кишига, айниқса, у ёш бўлса, дўст ва суҳбатдошларнинг таъсири ўтади. Эътиқоди бузуқ бўлган кишилар билан дўстлашиш оқибати пушаймонликдир.
Ёшларни ёмон ҳулқли, бадният кишилардан ҳимоя қилиш ота-она ва барчамизнинг бурчимиздир. Яхши дўст танлашда ёшларимизга ўрнак ва кўмакдош бўлишимиз зарур.
Ҳасад - калб кушандаси
Уламолар: “Ҳар қандай душманчиликнинг сабаби ҳасаддан бошқа нарса бўлса, у душманчилик дўстликка айланиши мумкин. Аммо душманчиликнинг сабаби ҳасад бўлса у душманлик асло дўстликка айланмайди” -дейишган. Бунинг мисоли Отамиз Одам алайҳиссалом билан шайтон алайҳи лаънанинг душманлигидир. Шайтон Одам алайҳиссаломга берилган мақомни кўролмади, унга ҳасад қилди. Шунинг учун шайтон алайҳи лаъна билан Одам фарзандлари абадий душмандирлар.
Исроф қилманг
Саҳобаи киромларнинг катталаридан бўлмиш Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу Пайғамбар алайҳиссаломдан тўйни қандай қилиш ҳақида маслаҳат сўраганида, Пайғамбаримиз: «Битта қўй сўй», деган эканлар. У Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам менга қийинчилик бўлмасин деган мақсадда шундай деяптилар деб ўйлаб: “Мен бир неча қўй сўйишга қодирман”, деб бир-икки қайтарибди. Шунда Сарвари коинотимиз: «Эй молинга Ҳудо барака бергур, битта қўй сўйгин» деб танбеҳ берган эканлар.
Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо солаллоҳу алайҳи васаллам қўйлари кўп бўлган Соҳабаи киромга биттагина қўй сўйишга буюрганликлари остида ҳикматлар жуда ҳам кўпдир.
ИСРОФДАН САҚЛАНАЙЛИК!
Аллоҳ таоло инсонларни турли миллат ва элат шаклида яратиб, уларни ер юзини макон тутиб, ундаги неъматлардан фойдаланиб ҳаёт кечиришга буюрди. Яна бандаларига беҳисоб неъматларни ато этиб қўйдики, буларни санаб адоғига етиб бўлмайди. Аллоҳ таолонинг Ўзи бу ҳақда Қуръони каримда бундай марҳамат этади:
“Шунингдек, сизларга барча сўраган нарсаларингиздан ато этди. Агар Аллоҳнинг неъмат(лар)ини санасангиз, саноғига ета олмайсиз. Ҳақиқатан, инсон (ўзига) ўта золим ва (Раббига) жуда ношукрдир” (Иброҳим сураси, 34-оят).
