Islomda e’tikofda o‘tirish tartibi va fazilati
Mehribon va rahmli Alloh nomi ila (boshlayman).
Alloh taolo biz osiy bandalaringga lafzlari qisqa va ma’nolari keng bir uslubda bu mavzuni yoritishni nasib aylagin.
MUBORAK RAMAZON OYIGA TA’RIF
Mohi sulton!
Sen oylarga sultonsan. Tashrifingdan poklangan ruhiyatimiz boshqa oylar uchun mador yig‘adi. Ezgulikka o‘nglangan odatlarimiz yil davomida saqlanib, an’ana tusini oladiki, yaxshiliklarimiz sen sabab buyuk ajrlarga noyil bo‘ladi. Sendan o‘rgangan fazilatlarimizni boshqa oylar uchun ham asrab qo‘yamiz.
BIR HOVUCHGINA DUOIMIZ
Ikkinchi jahon urushida qatnashgan, jon fido qilgan, ammo dahshatli zulmni engib, dunyo ahlini bu qora kuchlardan xalos qilgan zotlarning xizmati beqiyosdir. Bugun yurtimizda istiqlol shamoli esayotgan ekan, bunda Vatan ozodligi uchun ter to‘kkan, qon to‘kkan ajdodlarimizning xizmati beqiyosdir. Bugun dinimizning arkonlarini emin-erkin ado etayotgan ekanmiz, uni qo‘lida cho‘g‘ ushlagandek asrab-avaylab, bizga yetkazib, qoldirib ketgan ustozlarimiz, ulamoi kiromlarimiz, mo‘min-musulmonlarimizning, mutasaddilarimizning xizmati beqiyosdir. Shuning uchun bugun ularni ko‘zda yosh bilan, ammo qalbda surur bilan, faxr bilan xotirlaymiz, ular qilgan xizmatlarni farzandlarimizga so‘zlab beramiz, ulardan ibrat olishga undaymiz, Qur’on tilovat qilib, haqlariga mag‘firat so‘rab, duolar qilamiz.
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadiki, qabrdagi mayyit xuddi suvga cho‘kayotgan, yordamga talpinayotgan odamga o‘xshar ekan. Mayyit duoning umidida bo‘ladi. Bu duo unga otasidan, onasidan, jigarlaridan, do‘st-yorlaridan boradi. Mayyit qabrda duo ilinjida yotar ekan, kimdan bo‘lsa ham, unga xayrli duo yetib borsa, bu duo mayyit uchun dunyo va undagi barcha narsalardan aziz, suyumli, yaxshi bo‘ladi.
Ramazon Qur’on oyi
Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) johiliyat zulmati qoplagan, zulm shirk, jaholat, kufr keng tarqalgan og‘ir zamonda insoniyatga Allohning rahmatiyu marhamati o‘laroq yuborildilar. U zotga hidoyatu furqondan iborat bo‘lgan ochiq oydin pok mussafo hayot yo‘lini ko‘rsatib beruvchi, Allohni tanitib, bashariyatni Unga erishtiruvchi buyuk Kitobi Qur’oni karimni nozil qildi.
Ramazon sabr va rahmat oyidir
Alloh taologa bitmas tuganmas hamdlar bo‘lsinki, sog‘inch va ishtiyoq bilan kutilgan oylarning sultoni ezgulik va rahmat oyi, ko‘p-ko‘p Qur’on tilovatlari o‘qiladigan, insonlar savoblarini ko‘proq qiladigan, saxovatu duo, tarovehu Qur’on tilovotlar oyi bo‘lmish muborak mohi Ramazon o‘zining tarovati, saxovati va barakoti bilan kirib keldi.
E’tiqod musaffoligi dunyo va oxirat obodligi
Bizlarni sof aqidaga yo‘llagan Alloh taologa bitmas tuganmas hamdu sanolar! Bizlarga eng mukammal aqiydani bayon qilib bergan Payg‘ambarimizga salavotu durudlar! Bizlarga Islom aqiydasi yetib kelishida xizmat qilgan zotlarning barchalariga Alloh taoloning rahmati bo‘lsin!
Tilning ofatlari
Til – jamiyat hayotini go‘zallashtiradigan, insonlar o‘rtasida o‘zaro ishonchni mustahkamlovchi omil sanaladi. Shu bilan birga insonlar orasini buzadigan, ular orasidagi barcha ijobiy fazilatlarni parchalaydigan, inson hayotini izdan chiqaradigan narsa ham til sanaladi.
Ramazon — ajr-savoblarga limmo-lim oydir!
Bizga Ramazon oyini savob va ajrlarga limmo-lim qilib bergan Allohga hamdlar, barcha xulqlarning chiroylisi mujassam bo‘lgan payg‘ambarimizga salovat va salomlar bo‘lsin. Va u kishining oilalariga, ashoblariga va ularga shodu-xurramlik kunigacha yaxshilik bilan ergashgan zotlarga ham salomlar bo‘lsin.
Rahmat va mag‘firat oyi
Rahmat va mag‘firat oyi bo‘lgan muborak Ramazon ham kirib keldi. Bu oyni Rasululloh sallollohu alayhi vasallam davrlaridan buyon dunyo musulmonlari tomonidan alohida e’tibor ila kutub olinadi. Jumladan, yurtimiz musulmonlari ham Ramazon oyini xursandchilik ila kutub oldi.
Bir qissa tarixi haqida haqiqat
Alloh taologa hamd sano, Muhammad sollallohu alayhi vasallamga durud va salomlarimiz, qiyomatga qadar keladigan barcha mo‘min va mo‘minalarga Alloh taoloning mag‘firati bo‘lsin!
Saharlikda baraka bor
Anas ibn Molik raziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisi sharifda: “saharlik qilingiz! Zero, saharlikda baraka bor”, deb marhamat qilinadi (imom Buxoriy va imom Muslim rivoyatlari).
Qur’oni karimdan xato qidirgan olim hayrati
Shimoliy Amerikadagi eng yirik Toronto universiteti matematika va mantiq fanlari ustozi professor Goriy Malyar nasroniylik diniga da’vat qiluvchi, muqaddas kitob Injildan xabardor kishi edi. U o‘z fan sohasi matematika, mantiqni juda yaxshi ko‘rganidan har bir ishga mantiqiy yondashishga harakat qilardi.
Kunlarning birida professor musulmonlarni nasroniylik diniga da’vat qilishida ko‘mak bo‘ladi, deb Qur’oni karimdan xatolar izlashga kirishadi. U Qur’oni karimni arablar madaniyati, turmush tarzlari haqidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan, 14 asr oldin tushgan qadimgi kitob bo‘lsa kerak, deb o‘ylaydi.
Kechki payt xonasiga kirib Qur’oni karimni qo‘liga oladi. Kitobdagi jumlalarni o‘qir ekan, o‘ylagan narsalaridan umuman boshqa ma’lumotlarni ko‘rib ajablanadi. Qur’oni karim dunyodagi boshqa birorta kitobda topilmagan ma’lumotlarni o‘z ichiga olganini biladi. Aslida, u hozir kitobni ochsam, birinchi bo‘lib Muhammad payg‘ambarning hayotidagi boshidan kechirgan og‘ir kunlari; ayoli Xadichaning, farzandlarining vafoti haqidagi ma’lumotlarga duch kelsam kerak, deb o‘ylagan edi. Biroq u haqda biror ma’lumot topa olmadi. Qur’oni karimdagi butun boshli bir sura Maryam onamizning nomi bilan nomlanganini, surada Maryam onamizga ko‘rsatilgan yuksak ehtiromlarni ko‘rib hayratdan yoqa ushlaydi. Sababi bu olim o‘zi o‘qigan kitob Injilda ham bunday ehtiromlarni uchratmagan edi. Keyin u Qur’onning boshqa suralari payg‘ambarning eng suyukli xotini Oysha yoki farzandi Fotimaning nomi bilan nomlanganmikan, deb qidiradiyu biror sura bunday nom bilan nomlanmaganini ko‘radi. Qur’oni karimni varaqlab Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) nomlari bor yo‘g‘i 4 marta zikr qilinganini, Iso (alayhissalom) esa 25 marotaba zikr qilinganini ko‘rib hayrati yanada ortadi. Bunday ma’lumotlarni o‘qiyotgan Goriy Malyar endi Qur’onni diqqatliroq o‘qiy boshlaydi. Shoyad, undan biror xato topsa. Bu safar u ajoyib bir oyatga to‘qnash keladi. U “Niso” surasining 82 oyati edi: "Qur’on (oyatlarining ma’nolari) haqida (chuqurroq) fikr yuritmaydilarmi?! Agar (u) Allohdan o‘zganing huzuridan (kelgan) bo‘lsa edi, unda ko‘pgina qarama-qarshi gaplarni topgan bo‘lur edilar".
Professor bu oyatni o‘qib bunday deydi: “Qiziq, hozirgi kundagi mashhur ilmiy prinsipga ko‘ra har xil nazariyalardagi xatolarni topish, ularning soxtaligi yoki haqiqiyligini o‘rganib tadqiq qilish bo‘lsa, bu Qur’on karim musulmonlarni ham musulmon bo‘lmagan barcha insonlarni ham o‘zidan xato topishga chorlayotganiga qarang, uning ustiga Qur’on: “Hargiz biror xato topa olmaysizlar”, deb ta’kidlagan. Dunyoda biror bir muallif kitob yozib: “Bu kitob xatolardan xoli, qani biror xato topib ko‘ringlarchi”, deb aytishga jur’at qila olmaydi. Lekin Qur’onda, buning aksi o‘laroq sizga: “Unda biror xato yo‘q”, deb aytilgan, aniqrog‘i sizga unda xato qidirishni taklif qilyapti, keyin ortidan “Hargiz topa olmaysiz”, deyishga jur’at ham qilyapti”.
Professor yana bir oyatni o‘qib uzoq o‘ylanib qoladi. Bu “Anbiyo” surasining 30 oyati edi: "Kofir bo‘lganlar osmonlar ham, Yer ham (avvalda) yaxlit bo‘lganini, bas, Biz ularni yorib yuborganimizni va barcha tirik mavjudotni suvdan (paydo) qilganimizni ko‘rmadilarmi?! Endi ham imon keltirmaydilarmi?!"
Professor bu oyatni o‘qib quyidagilarni aytgan: “Aniq ayta olamanki, bu oyat 1973 yili “Nobel” mukofotiga ega bo‘lgan ilmiy tadqiqotning mavzusi hisoblanadi. Tadqiqot “Big Bang”, ya’ni katta portlash nazariyasi haqida edi. Unda kelgan ma’lumotlarga ko‘ra, borliq, undagi yeru osmonlar, yulduzlar aynan ana shu katta portlash natijasida paydo bo‘lgan ekan. Oyatda kelgan (رتق) “Rotq” kalimasi, yaxlit bir narsani bildirsa, undan keyin kelgan (فتق) “Fatq” kalimasi, esa o‘sha yaxlit narsani parchalanganini, yorilganini anglatadi. Qiziq, mazkur nazariyaning ayni o‘zi-ku! Oyatning keyingi qismiga kelsak, unda hayot manbai – suv haqida gap ketyapti, ya’ni: "...barcha tirik mavjudotni suvdan (paydo) qilganimizni ko‘rmadilarmi?!"
Hozirgi zamon ilm-fani tirik hujayra sitoplazmadan tashkil topganini, sitoplazmaning asosiy qismi esa, ya’ni 80 foizi suvdan iboratligini isbotladi. Shunday ekan 1400 yil ilgari yozishni ham o‘qishni ham bilmaydigan Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) bu gaplarni qayerdan ham bilardi, agar u Alloh taolo tomonidan vahiy orqali bildirilmasa, degancha uzoq o‘yga cho‘madi. Xonada sukunat, nihoyat professor Goriy Malyar Qur’oni karim Haq taoloning kitobi ekanini tan olib Islomni qabul qiladi. Bu holat 1977 yili sodir bo‘ladi. Shundan keyin u dunyoning turli o‘lkalarida Islom dini haqida ma’ruzalar olib boradi. Xususan, ma’ruzalarining birida musulmonlarga qarab bunday deydi:
