To‘y — farovonlik belgisi, isrofgarchilik emas!
“Bu yorug‘ dunyoda hayot bor ekan, oila bor. Oila bor ekan, farzand deb atalmish bebaho ne’mat bor. Farzand bor ekan, odamzot hamisha ezgu orzu va intilishlar bilan yashaydi”, deb yozadi Marhum Prezidentimiz Islom Karimov “Yuksak ma’naviyat — yengilmas kuch” asarida. To‘ydan muddao — yaxshilik. Ezgu niyat, xayrli maqsad bilan ikki yoshning boshini qovushtiramiz. “Serfarzand, serdavlat bo‘linglar, o‘zlaringdan ko‘payinglar, unib-o‘singlar”, deya kayvonilarimiz yoshlarni duo qilishadi. Yangi oila bunyod etiladi. Lekin biz nimagadir yoshlarning baxt-saodati, kelajagi haqida emas, ko‘proq to‘y, uni qanday o‘tkazish xususida qayg‘uramiz. Qulog‘imizgacha qarzga botsak-da, obro‘ uchun qozon-qozon guruch damlaymiz. Avtomashinalardan karvon tuzib, mahallada “duv-duv gap” qilgimiz keladi. Eng qimmat restoranda bazm uyushtirib, tanishu notanish, mast-alast olomonning xurmacha qiliqlarini viqor bilan tomosha qilamiz. Elning rasm-rusumini qilyapmiz deb haddan oshamiz. Xayotda xammamiz ko‘p bo‘lmasayam hech bo‘lmagandan bir marta shunday holatlarga guvoh bo‘lganmiz. To‘yxonaga oppoq liboslarda shahzodayu malika bo‘lib kelin bilan kuyov kirib kelishadi. Kelin salom qilish maqsadida bir oz egilar ekan, hijolatdan kattalarning nigohi yerga qadaladi. Atrofdan: “Juda ochiq kiyinibdi”, “Etagini uzun qilgandan ko‘ra yelkasiga tashlasa bo‘lar ekan”, degan dashnomlar quloqqa chalinadi. Kelin-kuyov to‘rdagi o‘rindiqlarga borib o‘tirishadi. Kuyov kresloda yasanib o‘tirar ekan, huddi “Mana ko‘rib qo‘yinglar, mening malikamni”, deyayotgandek edi. Jo‘ralar, hatto to‘yga kelgan aksar erkaklarning nigohi shohsupada “malika”larday o‘tirgan hushsurat kelinga qadalgan...
Duoim qabul bo‘lsin desangiz
«Yerni (Alloh xayrli ishlarga) yaroqli qilib qo‘ygandan keyin (unda) buzg‘unchilik qilmangiz! Unga (Allohga) ham qo‘rqinch va ham umid bilan duo qilingiz! Allohning rahmati ezgu ish qiluvchilarga yaqindir» (A’rof, 56).
Saodat Allohga qaytishdadir
Nihoyada zafar topishning alomatlaridan biri boshlanishda Alloh taologa qaytishdir.
Har bir narsaning avvalida Alloh taologa qaytish (tavba qilish) ila, U Zotga suyangan holda, U Zotning O‘zidangina najot kutgan holda U Zotning shariati asosida ish yuritilsa, uning oqibati zafar bilan tugashi muqarrardir.
Farzand ixlosining asosi - onaning niyatidir
Biror oilada xislatli bir farzand tug‘ilib qolsa, hamma o‘sha oilaga havas qiladi. Lekin o‘sha xislatli farzand nega aynan o‘sha oilada tug‘ildi? Undan boshqa boy, qudratli, fazilatli oilalar ham ko‘p-ku!..
Ilmning avvali - ma’rifatdir
Alloh taolo ilmli bandalarini darajasini baland qilib, olimlarning fazilati haqida: “....Ayting: “biladiganlar bilan bilmaydiganlar teng bo‘lurmi?!”...”, - deydi[1]. Ilmning inson hayotida nechog‘lik katta o‘rin tutishi mazkur oyatdan ham ma’lum bo‘ladi.
Taraqqiyot kushandasi
Bismillahir rohmanir rohiym.
Allohga hamdu sanolar bo‘lsin. Bugungi kunda yurtimizda turli sohalarda erishilayotgan barcha ulkan yutuqlar va islohatlar zamirida jamiyatimizda hukm surayotgan tinchlik va osoyishtalik hisoblanadi. Ma’lumki, bugun musulmon olamida murakkab ijtimoiy-siyosiy jarayonlar kechmoqda. Yaqin Sharq va boshqa hududlardagi qator mamlakatlar chuqur siyosiy tanglik, ijtimoiy va iqtisodiy beqarorlik va qurolli to‘qnashuvlarni boshidan kechirmoqda. Mazkur hududlarda go‘yoki haqiqiy “islomiy davlat” qurish shiori ostida ochiqdan-ochiq zo‘ravonlik, insoniylikka zid vahshiyliklarga qo‘l urayotgan turli ekstremistik guruh va terrorchi jamoalar urchib ko‘payib ketdi.. Har qanday ekstremistik va terroristik faoliyatning mohiyati o‘zgalar ustidan hukmronlikka yoki mavjud tartibotga qarshi zo‘ravonlik, dahshat solish, jismoniy kuch ishlatish orqali o‘zlarining g‘arazli maqsadlariga erishishdan iboratdir. Shuning uchun ham ekstremizm va terrorizm butun jahon afkor ommasi tomonidan qoralanmoqda. XXI asr boshida insoniyat taqdiriga, uning taraqqiyotiga, ravnaqiga tahdid solayotgan xalqaro terrorizmga qarshi qanday kurash olib bormoq lozim? Marhum yurtboshimiz ta’rifi bilan aytganda: “G‘oyaga qarshi g‘oya, fikrga qarshi fikr, jaxolatga qarshi ma’rifat bilan bahsga kirishish, olishish mumkin”. Terrorizm tom ma’noda jaholatdir. Buzg‘unchi g‘oyalarga asoslangan xalqaro terrorizm va uning har qanday ko‘rinishi kishilik jamiyatining o‘tmishida ham, bugunida ham xalqlar boshiga og‘ir kulfatlar yog‘dirgan. Har yili uning tajovuzidan 100 mingdan ortiq begunox kishilar qurbon bo‘lmoqda, jamiyat rivojlanishi, ayrim davlatlar, mintaqalar va insoniyat sivilizatsiyasining taraqqiyotiga jiddiy taxdid solmoqda va mudhish oqibatlar keltirib chiqarmoqda.
Oila muqaddas dargoh
Odamni tuproqdan yaratgan va sokinlik topishi uchun undan o‘z juftini yaratgan hamda ularning nikoh orqali oila qurib yashashlarini iroda qilgan Allohga hamdu sanolar bo‘lsin!
O‘zganing haqqi o‘zgaga yuqmas
Azizlar jamiyatda barchalarimiz yoshu-qari, erkaku-ayollar hayotda uyim, joyim, ro‘zg‘orim, farzandlarim deb ishlaymiz mehnat qilamiz hayotda faoliyat ko‘rsatamiz. Inson zoti dunyo hayotida o‘zaro munosabat va muloqatda kishilar o‘rtasida oldi-berdi, oldi-sotdi qilishga majburdir.
Mazhabsizlik zalolat
XX asr so‘nggida musulmon olamida islom niqobi ostidagi aqidaparastlik guruhlaridan tashqari yana bir tahdidning yangi qatlami namoyon bo‘ldiki, u ham bo‘lsa mazhabcizlikka chaqiruvchilar toifasidir.
Qazo afzalmi yoki naflmi?
Alloh taolo Qur’oni karimda: وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإنْسَ إِلا لِيَعْبُدُونِ (٥٦) “Jin va insonni faqat Menga ibodat qilish uchungina yaratdim”, deb marhamat qilgan (Zariat surasining 56-oyati). Ushbu oyatning mazmunidan insonning yaratilishidan asl maqsad Rabbisiga ibodat qilish ekani ochiq-oydin ko‘rinib turibdi. Demak, insonning eng birinchi vazifasi ibodat qilish ekan. Shuning uchun ibodatlarning qonun-qoidalarini yaxshi bilish har bir musulmon uchun farzi ayndir.
Juft tanlash odobi
Oila va uning baxti, saodati haqida so‘z yuritishdan oldin insonning yaratilishidan ko‘zlangan maqsadga nazar solish, ayniqsa “nima uchun erkak va ayol juft qilib yaratildi?”, degan savolga javob axtarish lozim bo‘ladi. Shu ma’noda Qur’oni karimga yuzlansak unda insonning juft qilib yaratilishi haqida bir qancha oyatlar nozil bo‘lganini ko‘ramiz. Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qilib: “Va Uning oyat belgilaridan sizlarga sokinlik topishingiz uchun o‘zingizdan juftlar yaratganligi, oralaringizda mehru‑muhabbat va marhamatni solganidir. Albatta bunda tafakkur qiladigan qavmlar uchun oyat‑belgilar bordir”.
Islom giyohvandlikka qarshi
Alloh taolo barcha maxluqotlar ichida insonni eng aziz va mukarram qilib yaratdi. Insonga ko‘p ne’matlarni berdi. Bu ne’matlarni ichida eng buyuklaridan biri sog‘lik ne’matidir.
