Buzg‘unchi oqimlarning alomatlari
Buzg‘unchilik xarakteridagi ko‘plab oqimlar (sekta) hech bir davlatga ham millatga ham hech qachon foyda yetkazmagan. Aksincha, hamma vaqt moddiy, ruhiy yoki jismoniy zarar yetkazib kelgan. Diniy oqim a'zolarini sekta deb atashlari ularning o‘zlariga ham sira yoqmaydi. Chunki “sektantlik” deganda islom, nasroniy, yahudiy kabi ilohiy dinlarga itoat qila turib, o‘sha dinlardagi to‘g‘ri yo‘ldagilardan ajralib chiqqan oqimlar tushunilishini hamma bilishini ularning o‘zlari ham biladi.
ISLOM SHARIATIDA FARZANDGA MUNOSABAT MASALASI
Johiliyat davrida arablarda faqirlik va ochlikdan qo‘rqib farzandni tiriklay ko‘mib yuborish odati bor edi. Hozirgi zamon johiliyatida ham ochlik yoki ko‘p sarf-xarajatdan qochib, farzandni tug‘maslik, bitta yoki ikkitadan orttirmaslik odati keng tarqalgan. Bu, avvalo e'tiqod buzuqligiga borib taqaladi. Allohga iymoni yo‘q yoki buzuq aqiydadagi, Alloh hammaga rizq berishga qodirligini inkor etadigan odamgina faqirlikdan qo‘rqib o‘z bolalarini o‘ldirishi mumkin.
ISLOM SHARIATIDA FARZAND ASRAB OLISH
Johiliyat davrida farzand asrab olish masalasi Qur'oni Karimning “Ahzob” surasida:
وَمَا جَعَلَ أَدْعِيَاءَكُمْ أَبْنَاءَكم ( سورة الأحزاب-4)
“…va asrandi bolalaringizni sizga farzand qilgan emas”[1]
“Biliming osmonga yetgan bo‘lsa ham, boshqalar ilmiga quloq sol har dam!”
Urgut tumani bosh imom-xatibi Shodi domla HAQBERDIYEV bilan suhbat
Shukrning fazilati
Yaratganimiz bizga son-sanoqsiz ne'matlarini mukammal qilib ato etgan. Bu haqda Qur'oni karimda ushbu oyat nozil qilingan:
“Sizlarga barcha zohiriy va botiniy (moddiy va ma'naviy) ne'matlarini komil berdi” (Luqmon, 20).
Ash'ariy va Moturiydiylar adashganlar…mi?
Bu sarlavhadagi gap ixtilofchi bemazhablarning hozirda ko‘p tarqalmagan gaplaridan biri hisoblanadi. Bemazhablar aqiyda masalasida bir necha ixtilofni qo‘zg‘aganlar. Ammo, hozircha bu boradagi ixtiloflari asosan o‘zlarining orasida qolib kelmoqda. Biroq, “ash'ariy va moturiydiylar adashganlar” degan gap o‘ta xatarli bo‘lganidan va bu masalada bir qancha savollar kelib turganidan bu masalani ham yoritib qo‘yishni ma'qul ko‘rdik.
FITNACHILARNING TASHQI ALOMATLARI.
Ijtimoiy tarmoqlarda Ichoqjon domla Begmatov bilan bog‘liq gap-so‘zlar tarqaldi. Domlaning aytgan gaplarini turlicha talqin qilishlar kuzatilmoqda. Imom domla jamoatni birlikka chorlayotgan bir vaqtda bunga qarshi kuchlar qo‘llaridan kelganicha jamoat orasiga fitna urug‘larini sochishga harakat qilmoqdalar. Aslida Is'hoqjon domla aytgan fitnachilarning alomatlari haqidagi gaplar bundan 14 asr oldin xadisi shariflarda Rasulimiz alayhissalom tomonlaridan aytilgan edi.
Shavqatsizlik qurboni
Ayol farzandi dunyoga kelishi uchun amaliyot xonasiga kirib ketdi. Bola tug‘ildi. Ona hayotdan ko‘z yumdi. Ayolidan ayrilib, farzandi onasiz qolganidan ota, qattiq xafa bo‘ldi. Chaqaloqni o‘zi parvarishlay olmasligini bilib xolasiga berdi. O‘zi yetti oydan keyin uylandi.
Shahidlik niqobidagi xunrezlik
Islom dini asoslari bo‘lmish Qur'oni karim oyatlari va Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning sunnatlarida inson hayotiga tajovuz etish, o‘zini o‘zi o‘ldirish qat'iyan man etiladi. Hayot Alloh taolo tomonidan insonga topshirilgan imkoniyat va mas'uliyatdir.
Silai-rahm
Azizlar, men sizarlarga silai–rahm qilish haqida bir voqeani aytib bermoqchiman. Aslida ushbu holat hammamizda, har birimizning atrofimizda bo‘lib turibdi. Banda ulg‘ayguncha ota-onasining bag‘rida, ularning ta'minotida bo‘ladi. Aka-uka, opa-singillari bilan talashib, tortishib, inoq bir-biriga beg‘araz yaxshilik sog‘inadigan, xavf yoki kamchilik bo‘lsa himoya qiladigan, o‘zida borini ilinadigan bo‘ladi. Ota-onalari ularni ko‘rib ko‘zi quvnaydi. Bolalari voyaga yetgach oilali bo‘lib, uy–joy qiladi, hayotda o‘z yo‘llarida mustaqil odimlaydi. Vaqti soati yetib, ota-onalari olamdan o‘tganlaridan so‘ng ana shunda aksariyat tug‘ishganlar orasida silai-rahm, qarindoshlik rishtalari ingichkalashib boradi. Oxir – oqibatda faqat to‘y ma'rakalarda ko‘rishadigan bo‘lib qoladilar. O‘zgalar yordamiga muhtoj bo‘lib qolsalar ham e'tibor qilmaydilar. O‘z Tashvish, dunyo g‘ami bilan o‘z qobig‘iga o‘ralib yashaydilar. Bir paytlar bir bo‘lak nonni ham baham ko‘radigan og‘a-inilar kun kelib, bir-biriga befarq munosabatta bo‘ladilar.
Imom Moturidiy bizga qanday meros qoldirgan?
Abu Mansur Moturidiyning ko‘p asarlari bizgacha yetib kelmagan, yetib kelganlari ham xorijdagi kutubxona va qo‘lyozma fondlarida saqlanadi. Islom olamida mashhur bo‘lgan “Kitob ut-tavhid” asari 1970 yilda Fathulloh Xulayf tomonidan Bayrutda, keyinchalik esa Turkiyada bir necha bor nashr etiladi. So‘ngisi Bekir Tuplu o‘g‘li va Muhammad Aruchi kabi olimlar tomonidan 2003 yil Anqarada chop etilgan.
Isrof-eng og‘ir gunoh
Alloh taolo insonlarni turli millat va elat shaklida yaratdi. Ularni Yer yuzini makon tutib, undagi ne'matlardan istifoda qilgan holda hayot kechirishga buyurdi. Yana bandalariga behisob ne'matlarni ato etib qo‘ydiki bularni sanab adog‘iga yetib bo‘lmaydi.
