Avstraliyaning mahalliy xalqlari va Torres bo‘g‘ozi aholisi xristian kolonizatorlari kelishidan ancha oldin musulmonlar bilan muntazam aloqada bo‘lgan. Bugungi kunda ham Islom ba'zi aborigenlarning qalbida aks-sado bermoqda.

Avstraliyadagi Islomning kirib kelish tarixini qit'aning shimoliy qismidagi Arnem-Lendr yarim orolida joylashgan qizil qoyalarga o‘yib yozilgan yelkanli qayiqlarning kichik chizmalari bilan aytish mumkin. Bu an'anaviy indoneziya qayiqlari "prau" sifatida ma'lum - aynan ularda trepang va dengiz bodringini izlab rivojlanayotgan Makasar tijorat shahridan musulmon baliqchilar yetib kelishgan.
Ular birinchi marta Shimoliy Avstraliyada qachon paydo bo‘lganlari ma'lum emas. Ba'zi tarixchilar bu 1750 yillarda sodir bo‘lgan deb aytishadi. Lekin g‘or rasmlari ustiga tushirilgan ari mumining radiuglerod tahlili bu ancha oldin bo‘lgan, deb taxmin qilish imkonini berdi. Figuralardan biri 1664 yilgacha qilingan ko‘rinadi, ehtimol, bu 1500 yillarga to‘g‘ri kelar.
Makasardan kelgan baliqchilar bu yerga har yili Xitoy tibbiyoti va oshxonasida ishlatilishi tufayli yuqori narxga ega bo‘lgan dengiz bodringlarini yig‘ish uchun kelishgan. Melburndagi Monash universiteti antropologi Jon Bredli so‘zlariga ko‘ra, bu Avstraliyaning xalqaro aloqalardagi ilk tajribasi bo‘ldi va bu muvaffaqiyatga erishdi.
Makasarlik ba'zi savdogarlar Avstraliyada qolishdi. Islom aqidasi aborigenlarning g‘or san'atiga ta'sir etibgina qolmay, balki ularning mifologiyasiga ham ta'sir ko‘rsatgan. Misol tariqasida "valita-valita"degan figurani keltirish mumkin. Ism arabcha "Alloh taolo" iborasidan kelib chiqqan bo‘lib, aynan shu ma'noni anglatadi. Marosim egilishlari musulmonlarnnig sajdasiga o‘xshaydi.
Makassar aholisining aborigenlar va Torres bo‘g‘ozi orollari aholisi bilan savdosi 1906 yilda og‘ir soliqqa tortish va oq rangdan boshqa rangli odamlarning savdosini cheklagan hukumat siyosati tufayli yakunlandi. Bir asr o‘tgach, Shimoliy Avstraliyada aborigen jamoalar Makasar savdogarlar bilan birgalikda tarixga hurmat, o‘zaro ishonch va hurmat bir davr sifatida uni xotirlashadi.
Bu Avstraliyada musulmonlar va mahalliy xalqlar o‘rtasidagi yagona aloqa emas edi. XIX-XX asrlar oralig‘ida Janubiy-Sharqiy Osiyodan malaylar Avstraliyaning shimoli-G‘arbiy sohilidagi Brum shahrida inju sanoatida yollanma ishchilar sifatida Avstraliyaga kela boshladilar. Makasar aholisi singari malaylar ham mahalliy tub xalqlar bilan turmush qurishgan va mintaqaga Islomiy diniy va madaniy amaliyotlarni joriy etishgan. Bu o‘zarohamkorlik hozir Shimoliy Avstraliyada ko‘plab oilalarda kuzatilmoqda.
26,000 aholisi bo‘lgan Alis-Springs shahri chekkasida Avstraliya markazida bir masjid bor. Uni "afg‘on masjid" deb atashadi, negaki 1860 va 1930 yillar orasida deyarli 4000 tuya yetakchilari o‘z tuyalari bilan Avstraliyaga kelishgan. Ularning ko‘pchiligi Afg‘onistondan edi, lekin ba'zilari Hindiston va hozirgi Pokistondan ham edi. Ular cho‘l yerlarini rivojlantirishda asosiy rol o‘ynadi va mintaqada infratuzilmani yaratish yordam berishdi.
Uydan uzoqda, afg‘onistonlik tuya yetakchilar Markaziy Avstraliya bo‘ylab ko‘plab qo‘lbola masjidlar qurishgan va ularning ko‘pchiligi mahalliy odamlar bilan qon-qarindoshlik aloqalarini o‘rnatishgan. Tuya yetakchilari uchun ehtiyoj 1930 yilda hamma joyda avtomobil transport vositalari joriy etilgandan keyin g‘oyib bo‘ldi. Bugungi kunda Alis-Springsdagi afg‘on masjidi asosan Hindiston, Pokiston va Afg‘onistondan kelgan muhojirlar bilan to‘lib toshgan.
Islamisemya.com ma'lumotiga ko‘ra bugungi kunda tobora ko‘proq aborigenler Islomni qabul qilmoqda. 2011 yilda Avstraliyada aholini ro‘yxatga olish ma'lumotlariga ko‘ra, 1 1140 nafar kishi o‘zini musulmon deb atagan. Bu mamlakat aborigenlarining 1% dan kamrog‘ini tashkil etadi. Ehtimol, eng mashhur musulmon - ikki karra jahon boks chempioni Entoni Mandayn hisloblanadi.
Ba'zi aborigenlar uchun Islom odatiy madaniy aloqalarning davomi, xristianlik esa mustamlakachilik bilan bog‘liq. Musulmon Jastinn Agale aytganidek, "Islom Fitr va Tavhid haqida aniq fikrlarga ega va biz tabiat bilan uyg‘un yashashimiz kerak".

Biroq, ba'zi aborigenlar uchun Islomga murojaat qilish yangi hodisadir. Muhammad (nomi o‘zgartirilgan) qachonlardir boshpanasiz edi va spirtli ichimliklarni iste'mol qilar edi, lekin shariat ahkomlari - muntazam ibodat, o‘z-o‘zini hurmat qilish, spirtli ichimliklar, giyohvand moddalar, qimor o‘yinlarni rad etish – unga zararli odatlardan qutulish imkonini berdi. Endi u barqaror ishga ega.
"Islom dini bilan tanishganimda, umrimda birinchi marta o‘zimni insondek his qildim. Islom dinida topgan eng jozibali narsalarimdan biri, bu uning mukamalligi va butunligidir", - deydi Muhammad.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati