O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning 23 sentyabr kuni BMT Bosh Assambleyasining 75-sessiyasidagi chiqishi uning mazkur xalqaro tashkilot ishidagi ikkinchi ishtiroki hisoblanadi. Yurtboshimiz dunyo minbaridan turib mintaqa va jahon hamjamiyati uchun muhim sanalgan umumsiyosiy masala va takliflarni o‘rtaga tashladi. Biz uchun ushbu nutqning alohida ahamiyatli jihati shundan iborat bo‘ldiki, belgilangan tartib-qoidalarga muvofiq, mazkur xalqaro tashkilot odatda dunyo bo‘yicha oltita tildan foydalanadi. Davlatimiz rahbari tarixda ilk bor o‘z ona tili – buyuk Navoiy, Amir Temur, Bobur, Jaloliddin Manguberdining tilida so‘z aytishi, albatta, tarixiy voqeadir.

Prezident Sh.Mirziyoev o‘z nutqida xalqaro va mintaqaviy ahamiyatga molik qator masalalar yuzasidan muhim tashabbuslar bilan chiqdi. Hozir ularning ayrimlari haqida to‘xtalib o‘tmoqchimiz. Jumladan, davlatimiz rahbari o‘z nutqida mamlakatimizda diniy erkinlik borasida vaziyat keskin yaxshilangani, millatlararo totuvlik va dinlararo bag‘rikenglikni yanada mustahkamlash doimiy muhim vazifa ekanligini aytib o‘tdilar.

Darhaqiqat, diniy erkinlik bo‘yicha keyingi yillarda amalga oshirilgan ishlar ushbu so‘zlarni tasdiqlaydi. Jumladan, diniy masalalar bo‘yicha maxsus ro‘yxatda turgan shaxslarni ushbu ro‘yxatdan chiqarilgani, ko‘plab diniy mahbuslarga amnistiya e'lon qilinayotgani, yangi masjidlar ochilayotgani, diniy ta'lim olish uchun imkoniyatlar kengayayotgani 2020 yil AQSHning xalqaro diniy erkinlik bo‘yicha komissiyasi (USCIRF) O‘zbekistonni “diniy erkinlik sohasida alohida xavotirga molik davlatlar” qatoridan olib tashlashiga sabab bo‘ldi. O‘zbekistondagi barqarorlikni hamda davlat va jamiyat taraqqiyotini bugungi kunda mamlakatda 130dan ortiq millat va elatning o‘zaro totuvligisiz, 16 diniy konfessiya vakillari o‘rtasida bag‘rikenglik munosabatlarisiz tasavvur etib bo‘lmaydi. O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha “Harakatlar strategiyasi”ning beshinchi bandida ham xavfsizlik, diniy bag‘rikenglik  va millatlararo totuvlikni ta'minlash sohasidagi ustuvor yo‘nalish qilib belgilab qo‘yilgan. Muqaddas dinimiz ta'limotiga ko‘ra esa bag‘rikeng bo‘lish iymon belgisidir. Chunki, Alloh taolo muborak kalomida:

“Din to‘g‘risida sizlar bilan urushmagan va sizlarni o‘z yurtingizdan (haydab) chiqarmagan kimsalarga nisbatan yaxshilik qilishingiz va ularga adolatli bo‘lishingizdan Alloh sizlarni qaytarmas. Albatta, Alloh adolatli kishilarni sevar” (“Mumtahana” surasi, 8-oyat), deb marhamat qilgan.

Abdulla Avloniy bag‘rikenglik bo‘lmasa, qanday oqibatlar kelib chiqishi haqida gapirar ekan, jumladan shunday deydi: “Qaysi bir millatning orasida birlik ko‘tarilub, nifoq va adovat hukm surgan bo‘lsa ul qavmning inqiroz dunyosiga yuzlanganligi tarix sahifalaridan ma'lumdir”.

Davlatimiz rahbari sessiyada so‘zlagan nutqlarida mintaqa davlatlari o‘rtasida yaxshi qo‘shnichilik va o‘zaro ishonch, do‘stlik va hurmat muhitini yaratish bo‘yicha erishilgan yutuqlar, qo‘shni Afg‘oniston mamlakatida tinchlik va barqarorlikni o‘rnatish borasida amalga oshirilgan ishlar va kelgusidagi bajarilishi lozim bo‘lgan aniq taklif va rejalar haqida aytib o‘tdilar.

Xalqimizda “Qo‘shning tinch- sen tinch” degan naql bor. Alloh talo O‘zining kitobida biz bandalar kimlarga yaxshilik qilish lozimligini uqtirib:

“Va Alloh taologa ibodat qilinglar va Unga hech narsani shirk keltirmanglar ota-onaga, qarindoshlarga, yetimlarga, miskinlarga, yaqin qo‘shnilarga, yon qo‘shnilarga, yonboshdagi sohiblarga, ko‘chada qolganlarga va qo‘lingizda mulk bo‘lagnlar yaxshilik qilinganar. Albatta, Alloh taolo o‘zini yuqori tutuvchi va odamlar ustidan faxr qiluvchilarni xush ko‘rmas” (“Niso” surasi, 36-oyat), deb marhamat qiladi.

Agar e'tibor bersak, oyatda har bir toifa zikr qilinib turib, qo‘shni haqida uch marotaba qayta zikr qilinmoqda. Demak, shariatimiz ko‘rsatmalari bo‘yicha ham qo‘shnining haqqi buyukligi oyati karimada zikr qilinmoqda. Mamlakatimiz rahbari tomonidan olib borilayotgan ushub siyosat ham diniy jihatdan, ham umuminosiy jihatdan to‘la risolaga mos kelishini ta'kidlamoqchimiz.

Bir so‘z bilan aytganda davlatmiz rahbarining ma'ruzalarida qayd etilgan barcha masalalar o‘zining o‘zbekona insonparvarlik tuyg‘ulari bilan yo‘g‘rilganligi, qat'iy va mag‘rur jaranglashi bilan ham alohi ahamiyat kasb etdi.

Zayniddin ESHONQULOV – O‘MI Samarqand viloyat bosh imom-xatibi