ISLOM SHARIATIDA FARZANDGA MUNOSABAT MASALASI
Johiliyat davrida arablarda faqirlik va ochlikdan qo‘rqib farzandni tiriklay ko‘mib yuborish odati bor edi. Hozirgi zamon johiliyatida ham ochlik yoki ko‘p sarf-xarajatdan qochib, farzandni tug‘maslik, bitta yoki ikkitadan orttirmaslik odati keng tarqalgan. Bu, avvalo e'tiqod buzuqligiga borib taqaladi. Allohga iymoni yo‘q yoki buzuq aqiydadagi, Alloh hammaga rizq berishga qodirligini inkor etadigan odamgina faqirlikdan qo‘rqib o‘z bolalarini o‘ldirishi mumkin.
ISLOM SHARIATIDA FARZAND ASRAB OLISH
Johiliyat davrida farzand asrab olish masalasi Qur'oni Karimning “Ahzob” surasida:
وَمَا جَعَلَ أَدْعِيَاءَكُمْ أَبْنَاءَكم ( سورة الأحزاب-4)
“…va asrandi bolalaringizni sizga farzand qilgan emas”[1]
Shavqatsizlik qurboni
Ayol farzandi dunyoga kelishi uchun amaliyot xonasiga kirib ketdi. Bola tug‘ildi. Ona hayotdan ko‘z yumdi. Ayolidan ayrilib, farzandi onasiz qolganidan ota, qattiq xafa bo‘ldi. Chaqaloqni o‘zi parvarishlay olmasligini bilib xolasiga berdi. O‘zi yetti oydan keyin uylandi.
Silai-rahm
Azizlar, men sizarlarga silai–rahm qilish haqida bir voqeani aytib bermoqchiman. Aslida ushbu holat hammamizda, har birimizning atrofimizda bo‘lib turibdi. Banda ulg‘ayguncha ota-onasining bag‘rida, ularning ta'minotida bo‘ladi. Aka-uka, opa-singillari bilan talashib, tortishib, inoq bir-biriga beg‘araz yaxshilik sog‘inadigan, xavf yoki kamchilik bo‘lsa himoya qiladigan, o‘zida borini ilinadigan bo‘ladi. Ota-onalari ularni ko‘rib ko‘zi quvnaydi. Bolalari voyaga yetgach oilali bo‘lib, uy–joy qiladi, hayotda o‘z yo‘llarida mustaqil odimlaydi. Vaqti soati yetib, ota-onalari olamdan o‘tganlaridan so‘ng ana shunda aksariyat tug‘ishganlar orasida silai-rahm, qarindoshlik rishtalari ingichkalashib boradi. Oxir – oqibatda faqat to‘y ma'rakalarda ko‘rishadigan bo‘lib qoladilar. O‘zgalar yordamiga muhtoj bo‘lib qolsalar ham e'tibor qilmaydilar. O‘z Tashvish, dunyo g‘ami bilan o‘z qobig‘iga o‘ralib yashaydilar. Bir paytlar bir bo‘lak nonni ham baham ko‘radigan og‘a-inilar kun kelib, bir-biriga befarq munosabatta bo‘ladilar.
Farzand tarbiyasida odob-axloqning o‘rni
Ma'lumki har bir ota-ona farzandini barkamol bo‘lib voyaga yetishini chin dildan xohlaydi va bu borada barcha mashaqqat va qiyinchiliklarni bartaraf etish uchun hayotini baxsh etadi. Farzandlarini sog‘lom bo‘lib o‘sishga, ularning ta'lim-tarbiyasiga ahamiyat qaratadi, ularni kelajagi porloq, solih insonlar bo‘lib voyaga yetishi uchun bor kuch va imkoniyattlarini sarf qiladi. Zero, yoshlar yurtning kelajagidir. Kelajak to‘g‘risida qayg‘urmaslik, kelajak ummat to‘g‘risida o‘ylamaslik yurtning kelajagiga beparvo bo‘lishlikdir.
OTA-ONANING HAQLARI
Dinimiz amr etgan vazifalardan biri – farzand tarbiyasidir. Ota-onalar o‘z avlodlari tarbiyasiga jiddiy ahamiyat berishlari va har qanday sharoitda ham buning uchun vaqt topishlari lozim.Yoshlarning noto‘g‘ri yo‘lga kirib qolishiga, yomon axloqli bo‘lishiga avvalo ota-ona sababchi bo‘ladi.
OILA PASPORTI
Ota
Sening asling, rizosi xotirjamlik, atosi sukunat, xizmati saodat va rohat, oq qilishi baxtsizlik va falokat, jannat eshiklaridan biri bo‘lgan zotdir.
OILA-JAMIYAT TAYANCHI
Oila barchamiz uchun mo‘tabar maskan. Qiyoslash joiz bo‘lsa, oila bu Ona Vatanning kichik timsoli. Agar u tinch va obod bo‘lsa, uni maskan tutganlar osuda hayot kechiradi. Alloh saqlasin agar buning aksi bo‘lsa, uni maskan tutgan insonlar hayotidan ma'no va mazmun ketadi.
Otaga hurmat
OTA!!! O‘zbek oilasida otaning o‘ziga xos o‘rni bor. U oilaning sarbonidir. Otaning oiladagi o‘rnini o‘lchaydigan toshu-tarozi yo‘q. Oilada otaning obro‘-e'tibori qadrlanadi, farzandlar otaga suyanadi, ergashadi, ishonadi va faxrlanadi.
Faqat otalargina bolalarini hayotdagi barcha og‘irliklarni aql-idrok, sabr-chidam, g‘ayrat va iroda bilan yengib o‘tishga o‘rgata oladi. Ota irodasi farzandlarni qiyinchilik, mushkul ishlar oldida ikkilanmaslikka, uni yengib o‘tishga o‘rgatadi.
Er va xotin bir biriga libos kabidur
Hozirgi kunda bazi yosh er va xotinlar oiladagi sir va gap so‘zlarni oilasidan tashqariga chiqarishi oqibatida oilada ko‘p kelishmovchilik yuzaga kelmoqda. Xizmat yuzasidan notinch oilalarni yarashtirish uchun borganimizda hatto bazi yosh oilalar er-xotin o‘rtasidagi jinsiy munosabatni ham ko‘chaga chiqarib aytganidan oilasi buzulish arafasiga kelib qolganini guvohi bo‘lmoqdamiz. Quroni Karimda Alloh taolo shunday marhamat qilgan: